امروزه برخلاف گذشته دوران جنینی مورد توجه متخصصان روانشناسی قرار گرفته است. دوران جنینی جدای از دوران کودکی نیست. در این دوره کودک در فضای پر امن و آسایش رحم مادر قرار دارد . در واقع تولد ضربه ای است که او را از این دنیای آرام جدا می کند. این (جدایی از رحم مادر) نخستین اضطرابی است که نوزاد تجربه می کند. کودک تا زمانی که از شیر مادر تغذیه می کند و مادر نیازهای آنی او را با گریه اش پاسخ می دهد، ارتباط و پیوند تنگاتنگی با مادر خود حس می کند. در این دوره کودک میان خودش و مادر تمایزی قائل نیست. او هویتی متمایز از مادرش برای خود نمی شناسد.
وقتی کودک روی زمین می خزد یا شروع به تاتی تاتی می کند، وسایل و اشیای پیرامون خودش را لمس می کند. او تنها می خواهد تجربه کند و بشناسد. این شناخت حسی – حرکتی بعدها به شناخت پیچیده تری دگرگون می شود.
در مرحله قبلی کودک متوجه شده بود که دنیایی جدا از جهان مادرانه وجود دارد که لزوما مثل آن پرامن و آسایش نیست و حتی می تواند تهدید کننده زندگی او هم باشد. از این رو کودک به تدریج در می یابد که باید بخش زیادی از نیازهایش را خودش پاسخ بگوید. در اینجاست که احساس هویتی جدا از مادر او شکل می گیرد. دقیقا در همین مرحله است که کودک نیاز به شناخت بیشتر از این دنیای جدید پیدا می کند. در اینجا کودک احساس شدیدی به بازی کردن دارد. مهم با چه وسیله ای بازی کند، او بسته به نیازش با اسباب بازی های گوناگون سرگرم می شود. در این مرحله پدر و مادر می توانند و باید همراه با کودک بازی کنند و اجازه بدهند که خود کودک نوع و شیوه بازی را انتخاب کند. بازی نه تنها به تثبیت هویت جدید در کودک کمک می رساند؛ بلکه می تواندمنشاء خلاقیت و خودآفرینی کودک تلقی شود. کودک در بازی، هم نقش های آینده دوران بزرگسالی خود را تمرین می کند و هم از طریق آن برمشکلات و تعارض های احساسی و عاطفی خود چیره می شود.
در این دوران هنوز کودک کمابیش به مادر خود وابسته است، اما وقتی که می اموزد که باید در اتاق جداگانه ای بخوابد و به ویژه وقتی می خواهد به کودکستان یا آمادگی برود، بار دیگر احساس اضطراب جدایی بر او غلبه می کند. خیلی از پدر و مادرها با وابسته کردن بیشتر کودک به خودشان گمان می کنند که مشکل را حل کرده اند، غافل از اینکه با این کار، امکان شکل گیری هویت مستقل را از کودک خود سلب کرده اند.
خواندن قصه پریوار و افسانه ها می تواند تا حد زیادی واجب شکوفایی تخیل کودکانه شده و از جهتی به او در چگونگی حل کشمکش های روانی اش مدد رسانند.از سن 8 سالگی به بعد کم کم مقدمات شکل گیری مفهوم های انتزاعی در کودک فراهم می شود.
مرکز مشاوره روان شناسی آرامیس
