هر سال با آمدن عید حال و هوای خوشی به خانه هامان می آید. دید و بازدید از دیرباز سنتی بسیار نیکو و پسندیده در دنیا به خصوص در میان شرقی ها و به ویژه در بین مردم ایران زمین بوده است که شاید امروزه کمی به فراموشی سپرده شده و یا مورد بی توجهی قرار گرفته باشد. ما ایرانیان اشتیاق زیادی به هم نشینی با دوستان و آشنایان داریم (برعکس بعضی جوامع غربی) و همان طور که دید و بازدید موجب خوشحالی و شادمانی ما می شود ، روحیه ما را نیز بهبود می بخشد.
هیزم های اختلافات
دید و بازدید گهگاه به مناقشاتی به خصوص برای همسران جوان می انجامد که عید را به کام آنها تلخ می کند . بحث بر سر مسائلی مانند اینکه اول کجا برویم ، کجا نرویم، کی برویم، چقدر بمانیم و غیره. به بروز ناراحتی هایی منجر شده و روابط را مشنج می کند. شاید شما هم با مسائلی از این دست برخورد کرده باشید و حتی تجربه های دیگری داشته باشید که در اینجا به آنها اشاره نشده است. مطمئناً هر کسی به نوبه خود راه حلی جای بحث دارد. بیایید تعدادی راه حل های شایع اما نامناسب را مرور کنیم:
• دعوا و قهر کردن: در اینجا داد و بیداد یا جیغ و گریه به اوج می رسد. بعضی وقت ها هم این فرآیند به قهر می انجامد. ممکن است بالاخره یکی از طرفین کوتاه بیاید و دیگری هم به خواسته اش برسد، اما به چه بهایی؟ تلخکامی این اتفاق تا مدت ها در ذائقه طرفین به خصوص طرفی که کوتاه آمده باقی خواهد ماند و بر روابط همسران نیز سایه خواهد افکند. فکر می کنید این راه حل چند بار دیگر به جواب دلخواه شما بینجامد؟
• تعطیل کردن دید و بازدید : مثل همیشه پاک کردن صورت مسئله ، آسان ترین راه برخورد با آن است. طرفین تصمیم می گیرند هیچ کجا نروند و در عوض از عوارض جانبی آن در امان بمانند. اما این راه یکی از ناشیانه ترین راه حل ها به شمار می رود. مسائل حل نشده در ذهن فرد انباشته شده و احساس بی کفایتی را در او تقویت می کند. ضمن اینکه شما با این کار یکی از مهم ترین شبکه های اجتماعی خود را از دست می دهید که بر روابط آینده شما و حتی فرندپروریتان تاثیر منفی برجای خواهد گذاشت.
• گروکشی: همسران دائماً به این فکر می کنند که چگونه رفتار همسر خود را با استفاده از فرصت پیش آمده در رفتن به خانه اقوام او تلافی کنند. گویی چرتکه ای برداشته و به حسابرسی اعمال همسرشان مشغولند تا در ناراحت کردن یکدیگر جا نمانند . اما در روابط یک زوج که قرار است عاطفی و عاشقانه باشد، گروکشی چه جایگاهی دارد؟
• قیافه گرفتن: گاهی یکی از همسران به اجبار در خانه اقوام همسر خود حاضر شده اما با گرفتن قیافه آدم های ناراحت، به جبران این اجبار بر می آید. همسرش قضیه را در می یابد؛ یا دیگر از او نمی خواهد در این جمع همراهی اش کند، یا همان وضعیت را تحمل می کند و یا در خانه اقوام همسر به جبران می پردازد و خودتان کدورت های حاصله را تصور کنید.
زندگی شیرین می شود
دانستن برخی از مفاهیم، ما در یافتن راه حل های مناسب یاری می کند. در اینجا به برخی از آنها اشاره می کنیم.
معجزه گفت و گو
باور کنید صحبت کردن درباره احساسات و نگرانی ها، مهم ترین و بهترین راه حل اغلب تعارضات همسران جوان است؛ البته اگر دو طرفه و محترمانه باشد. شما برای موفقیت در این امر به مهارت گوش دادن و همدلی نیاز دارید. سعی کنید خود را به جای طرف مقابلتان بگذارید و مسئله را از دید او ببنید . برای مثال ، شاید دلیل بی میلی مردی برای رفتن به منزل یکی از اقوام، وضع مرفه زندگی آنها باشد که موجب احساس حقارت در او می شود. اگر همسر او این احساس را درک نماید، می توانند با هم بر این حس ناخوشایند غلبه کنند. یادمان باشد ما زندگی مشترکی را بنا گذاشته ایم و جا دارد در زمان های مناسب از روی محبت و فداکاری، خواسته های همسرمان را به خواسته های خود ترجیح دهیم.
هر چه پیش آید، خوش اید!
میل به کنترل تا حدی در همه افراد وجود دارد در صورتی که موقعیت قابل کنترل باشد، میل به کنترل عموماً سازگارانه و ثمربخش است، اما گاهی افراد با موقعیت هایی مواجه ی شوند که کمتر کنترل پذیرند. یکی از موارد دید و بازدیدهای عید است. چنین موقعیت هایی برای افراد کنترل گر، تشویق آفرین است. پس اگر چنین روحیه ای دارید، ابتدا حال خود را صادقانه برای همسرتان فاش کنید تا او بتواند در شرایط بحرانی شما را درک کند، و سپس خودتان را برای اتفاقات پیش بینی نشده آماده کنید. (قابل توجه خانم ها) آقایان تمایل بیشتری به کنترل شرایط دارند، با دادن این حس به آنها، می توان از مزایای بعدی آن بهره مند شد.
بحث سیاسی ممنوع!
از مشکلات زوج های جوان، نگرانی از حضور در مکان های ناآشناست. بهتر است از همسرتان بخواهید تا کمی از افرادی که به دیدن شان می روید و علایق آنها برایتان بگوید تا کمی با شرایط آشنا شده و نگرانی تان کاهش یابد. صحبت از موضوع مورد علاقه طرف مقابل موجب ایجاد حس نزدیکی و القای احساس صمیمیت می شود. در کل سعی کنید بحثی را از قبل آماده نمایید تا دچار مشکل نشوید. البته یادتان باشد که از مباحث داغ سیاسی و عقیدتی به شدت بپرهیزید.
نصیحتی کنمت ...
یادتان نرود که یکی از کارکردهای سنتی پدربزرگ و مادربزرگ و خاله جان و عمه جان، نصیحت کردن است! سعی کنید ذهن خود را از هر گونه پیش فرضی در این باره خالی کنید. نگذارید خطاهای شناختی بر دید شما نسبت به افراد تاثیر بگذارند. به دنبال جنبه های مثبت صحبت های اطرافیان باشید، خود را به جای انان گذاشته و از دید آنان به مسئله بنگرید. با این دید متوجه می شوید که اغلب اوقات نیات پاکی در پس از حرف های نه چندان شیرین شان نهفته است. پس همیشه به نیمه پر لیوان بنگرید.
نکات ساده دیگری که با در نظر داشتن آنها در زمان برنامه ریزی برای عیددیدنی ، می توانید از تاثیرات مثبت این کار بهره برده و اختلافات را کم کنید، از این قرارند:
• رفتن به دیدار اقوام براساس شرایط سنی، مسیر و مهیا بودن شرایط؛
• نوبتی کردن رفتن به خانه اقوام طرفین؛
• گذاشتن احترام ویژه به خانواده همسر (و لذت بردن از آثار آن در زندگی و روابط!)؛
• پرهیز از ریخت و پاش و به جای آن به کارگیری سادگی و سلیقه؛
• آماده کردن موضوع و شرایط بحث های مناسب در منزل خود برای مهمانان.
کلام آخر
یکی از مهم ترین روابط اجتماعی که دین مبین اسلام نیز به ان تاکید کرده، رابطه خویشاوندی یا همان صله رحم است که اگر به طور صحیح به ان عمل شود ، بسیاری از کمبودها و مشکلات مردم ریشه کن خواهد شد. پژوهشگران دانشگاه شیکاگو، در تحقیقی که در مارس 1010 انجام دادند، دریافتند افرادی که با خویشان و اقوام خود دیدار می کنند، عمرطولانی تری دارند و فاکتورهای سلامت شان بهتر از کسانی است که این کار را نمی کنند. امام حسین (ع) نیز فرموده اند: «هر کس می خواهد اجلش به تاخیر بیفتد و روزی اش زیاد شود، صله رحم کند.» دید و بازدیدهای عید نوروز، از مصادیق بارز این سنت حسنه است، پس از این موهبت خدادادی غافل نشویم.
ریحانه ایزدی؛ کارشناس ارشد روان شناسی
