آرامیس مشاور




راهکارهایی برای حفظ حریم خصوصی

ورود ممنوع حتی برای شما دوست عزیز!
یکی از مشکل ترین نکات در مورد رعایت حریم خصوصی افراد پی بردن به حساسیت آنان است، زیرا حریم خصوصی امری نسبی است و بنا بر ویژگی های فردی و محیطی، از فردی به فرد دیگر تفاوت دارد. از طرف دیگر، ممکن است یک فرد در شرایطی یک رفتار خاص را تجاوز به حریم خصوصی به حساب بیاورد و در موقعیت دیگری این رفتار را کاملا بهنجار تلقی کند. از آنجایی که افراد در همه روابط خود آنقدر راحت نیستند که احساسات شان را بیان کنند (برای مثال، به طرف مقابل بگویند لطفا در مسائل شخصی من دخالت نکن) رفتارهایی غیرکلامی بروز می دهند که نشان دهنده ناراحتی شان از رفتار یا گفتار طرف مقابل است. از آن جایی که بیشتر این علایم غیرارادی اند، شناخت آنها به ما کمک می کند تا هنگام تعالی با دیگران به بود و نبود این علائم توجه کنیم و در صورت مشاهده آنها بدانیم که احتمالاً حریم خصوصی طرف مقابل تعرض کرده ایم و رفتار خود را اصلاح کنیم. مهم ترین واکنش های غیرکلامی هنگام تهدید به حریم خصوصی چنین است.

سکوت
یکی از واکنش های ساده غیرکلامی سکوت کردن است و شخص در واکنش به رفتار، صحبت، عملکرد، سوال و یا برخوردی که برایش خوشایند نیست و یا به نوعی اهانت آمیز ، تحقیر کننده یا آسیب زاست از طریق سکوت و حرف نزدن ناراحتی اش را ابراز می کند.

تغییر رنگ چهره
بعضی مواقع، وقتی موضوعی کاملاً شخصی است و یا قرار نیست در جمع یا با فرد خاصی مورد بحث شود، ممکن است برحسب ویژگی های شخصیتی فرد، باعث زنگ پریدیگی یا برافروختگی اش شود. دلیل این امر هیجان هایی است که شخص به آنها دچار می شود. این هیجان ها باعث می شود تغییرات هورمونی خاصی در فرد پدید بیاید. اینگونه هیجان ها که با تغییر رنگ چهره توام است، حاکی از هیجانی شدن است و علت ان هم اینکه شخص به موارد مطرح شده حساسیت هایی دارد و یا به نوعی، به حریم شخصی وی تعرض شده است.

قطع تماس چشمی
یکی دیگر از واکنش هایی که می توان حاکی از نارضایتی فرد در مورد رفتار با وی باشد این است که شخص با فردی که او را مخاطب قرار می دهد تماس چشمی برقرار نمی کند یا به عبارتی، به صورت و به ویژه ، به چشمان طرف مقابل نگاه نمی کند . معمولاً برقرار کردن تماس چشمی با مخاطب نشان دهنده دوست داشتن ، احساس امنیت و آرامش داشتن در مقابل فرد موردنظر است. زمانی که شخص قبلا تماس چهره به چهره و چشمی برقرار می کرد و پس از رد و بدل شدن حرف هایی از این کار امتناع می کند، می تواند نشان دهنده این باشد که حرف ها حریم شخصی مخاطب را تهدید کرده است.

تغییر حالت چهره
بعضی مواقع حالت کلی چهره اش دگرگون شود. وقتی شخصی چهره اش عادی است و پس از مطرح شدن موضوعی تغییر ویژه ای در چهره اش ایجاد می شود، نشان می دهد که وضعیتی غیرعادی پیش آمده است. البته گاهی تغییر در حالت چهره چندان محسوس نیست، به نحوی که تنها افراد بسیار نزدیک و صمیمی متوجه می شوند. در هر حال، طی گفت و گو ها و معاشرت های عادی، تغییرهای ناگهانی در حالت چهره ، می تواند نشان دهنده ناراحتی فرد از بابت طرح مواردی باشد که به حریم شخصی اش تجاوز شده است.

پریشانی
مورد دیگری که می تواند نشان دهنده تعرض به حریم شخصی باشد بروز نوعی پریشانی، دستپاچگی و آشفتگی در فرد است که به طور معمول، واکنشی به آزردگی و احیاناً اضطرابی تلقی می شود که در شخص به واسطه تعرضی که نسبت به حریم خصوصی اش صورت گرفته ایجاد شده است.

دور شدن از موقعیت
از دیگر واکنش هایی که شخص در برابر موضوع یا نکته ای که ناخوشایند یا تعرض کننده به حریم فردی اش است از خود نشان می دهد فاصله گرفتن از فردی است که این موضوع را مطرح کرده است. این واکنش ناخودآگاه صورت می گیرد ، زیرا واکنش طبیعی و عادی انسان این است که از منبع آزار دهنده فاصله بگیرد. بنابراین، در واکنش به بعضی مزاحمت ها و تعدی های که به حریم خصوصی اشخاص صورت می گیرد فرد از شخصی که چنین مشکلی ایجاد کرده است فاصله می گیرد.

موکول کردن پاسخ به اینده
واکنش دیگری که در برابر وضعیت تعدی به حریم شخصی ابراز می شود تاخیر در واکنش یا پاسخ به طرف مقابل و یا ابزار این مطلب است که مثلا این موضوع را بعدا به اطلاع شما می رسانم. البته در مواردی، احتمال دارد که فرد به دلیل نداشتن اطلاعات کافی چنین پاسخی بدهد که طبیعی است. در غیر اینصورت ، این واکنش می تواند ناشی از تجاوز به حریم خصوصی فرد باشد.

تغییر لحن کلام
مورد بسیار مهم دیگری که در واکنش های غیرکلامی لازم است در نظر گرفته شود، تغییر لحن کلام است. تغییر لحن صدا حاکی از هیجانی شدن فرد است. لحن کلام فرد خشمگین با آدم شاد تفاوت دارد. همچنین، لحن صدای فرد دچار هیجان ترس با لحن فرد مبتلا به حزن و اندوه متفاوت است. فردی که ناگهان احساس کند طرف مقابل وی به اموری وارد شده و یا موضوعی را مطرح کرده که جزو حریم شخصی وی محسوب می شود و او تمایلی ندارد که دیگران از این موضوع با خبر شوند ممکن است دچار هیجاناتی مانند خشم شود، که این هیجان لحن کلام او را تغییر خاهد داد.

دادن پاسخ غیر مرتبط
مورد دیگری که می تواند نشانه تجاوز به حریم شخصی فرد باشد این است که شخص به نکته ای که طرف مقابل مطرح می کند ارتباطی به سئوال و یا گفت و گوی مطرح شده ندارد. چنین موردی می تواند حاکی از این باشد که صحبت مطرح شده تا حدودی در حوزه شخصی فرد قرار دارد و به همین دلیل، فرد راضی به مطرح کردن آنها با دیگران نیست.

دادن پاسخ مبهم
واکنش دیگری که در چنین مواردی رایج است این است که شخصی که تمایلی به صحبت در زمینه ای ندارد و یا احساس می کند که مورد مطرح شده امری شخصی است و طرف مقابل نباید وارد ان موضوع شود در همان مورد حرف می زند، اما با کلمات و عبارت هایی کلی و مبهم.

نکایت برای حفاظت از حریم خصوصی
همه خاطرات خود را در دفترچه شخصی ننویسید. فکر این را بکنید که ممکن است این نوشته ها را فرد دیگری غیر از شما مطالعه کند و این اتفاقی است که همیشه احتمال رویدادنش هست.
اطلاعات مربوط به ایمیل، وبلاگ و صفحات شخصی خود در اینترنت را به خوبی نگهداری کنید. در مکان های عمومی مانند کافی نت ها ترجیح این است که ایمیل یا اینترنت بانک خود را چک نکنید و اگر این کار را کردید حتما در اولین فرصت رمز خود را تغییر دهید.
مواظب تصاویر و ویدیوهایی که بر روی تلفن همراه یا دوربین دیجیتال خود دارید باشید. گم یا ربوده شدن این ابزارهای ارتباطی می تواند بخش قابل توجهی از مسایل خیلی خصوصی شما را عیان کند.
برای تعمیر رایانه شخصی خود حتما به مراکز رسمی و موجه مراجعه کنید و ترجیحا در طول کار کنار فرد متخصص بمانید. در صورت امکان یک نسخه پشتیبان از فایل های شخصی خود تهیه کنید و بر روی هارد اکسترنال یا دی وی دی نگهداری کنید.
در مجالس زنانه، عروسی ها و جاهای دیگری که ممکن است با پوشش ظاهر شوید که نخواهید تصاویر آن علنی شود مواظب دوربین های دوستان و آشنایان باشید. هرگز عکسی را نگیرید که فکر می کنید ممکن است افراد نامطمئن ببینند.
هرگز از خصوصی ترین لحظه های زندگی خود تصویر تهیه نکنید. به هرحال دوربین یا رایانه شما ممکن است در دسترس افراد غریب قرار گیرند. در مواردی هم دیده شده است که مردان بعدها از این تصاویر برای تحت فشار قراردادن همسرشان، به خصوص در روزهای ناملایم اختلاف، استفاده کرده اند.

زهره قربانی، دانشجوی دکترای روان شناسی