آرامیس مشاور




انواع حریم خصوصی

حریم هایی که شخصی است
برای انکه بدانیم حریم خصوصی تا چه اندازه مهم است باید به این سوال جواب بدهیم که چند نوع حریم خصوصی داریم؟ این سئوال از آن جهت اهمیت دارد ما را با حقوق مان آشنا می کند و متوجه مان می کند تعرض در چه جاهایی جزء نقص حریم خصوصی است.

گونه های حریم خصوصی
حمایت از حریم از اهداف مهم انسان است . برخی نیز بر این باورند که حریم خصوصی متضمن پناهگاه امن و محفوظی است و مردم در این مأمن می توانند از بازرسی دقیق و نکوهش بار درباره خود در امان باشند. مأمن همان حوزه خصوصی شخص است که زندگی و رفتار خود را شخصاً اداره می کند. به سخن دیگر، شخص می تواند اطلاعات خصوصی و روش حضور خود را در اجتماع هدایت کند و زیر چتر حمایت قانون به مقابله با نقض حریم خود برخیزد.
دسته بندی های مربوط به حریم خصوصی به چهار حوزه تقسیم می شود:
• حریم خصوصی در منازل و اماکن: حق اولیه افراد در مصونیت از تعرض به منازل و اماکن و به طور کلی، کلیه مکان های سرپوشیده یا محصور است.
• حریم خصوصی جسمانی: حق اشخاص در مصونیت از تعرض به تمامیت جسمانی است، از جمله جنبه های مرتبط با سلامت جسمی و روحی و همچنین، ویژگی های محرمانه بدن.
• حریم خصوی اطلاعات: حق اولیه افراد در محرمانه ماندن و جلوگیری از تحصیل ، پردازش و انتشار داده های شخصی مربوط به ایشان است، مگر در موارد مسرح قانونی.
• حریم خصوصی ارتباطاتی: حق اشخاص در امنیت و محرمانه ماندن محتوای کلیه اشکال مراسلات است که در آن اشخاص به هر گونه تعرض و تجاوز دیگران به داده هایی که مربوط به ایشان احساس مصونیت می کنند . برای مثال، افشای داده های مربوط به بیماری های شخصی تخلفی است که هم ناقض حریم خصوصی اطلاعاتی اوست و هم امنیت شخص را از نظر مصونیت از تعرض به داده های شخصی (امنیت داده ) اش نقض کرده است. پس باید گفت که نسبت میان امنیت داده و حریم خصوصی اطلاعاتی از میان نسب اربعه تساوی است و در نتیجه ، کلیه قوانینی که برای حمایت از حریم خصوصی اطلاعاتی شهروندان وضع شوند جملگی ناظر بر امنیت داده ها نیز هستند و مالا تدوین قوانین جداگانه برای این دو ضرورتی نخواهد داشت.
می توان حریم خصوصی را به دو دسته تقسیم کرد: مادی و معنوی
حریم خصوصی مادی
مکان یا حدی است که در آن، شخص به تنهایی یا به همراه جمعی دیگر از حقوق اختصاصی تقریباً مطلق برخوردار است.
1- توسط اشخاص انتخاب می شود، به این معنا که اعتبار آن ناشی از معرفی شخص و تایید کلی قانون است.
2- ورود و خروج آن محدودیت دارد. این محدودیت ناشی از اصاله الصحه از یک طرف و اماره تصرف از طرف دیگر است.
3- اعتبار حریم خصوصی قائم به شخص است.
4- حریم خصوصی الزاماً جزو مایملک شخصی نیست، اما شخصی که دارای حریم خصوصی مادی است بر آن تسلط ناشی از تصرف دارد، در حالی که تصرف او ممکن است مالکانه نباشد.
5- حریم خصوصی بدون صاحب معنایی ندارد، زیرا حقوق اماکن و املاک و محدوده ها حقوق صاحبان آنها هستند.
حریم خصوصی معنوی
• حریم خصوصی معنوی وابسته و قائم است.
• اغلب حریم خصوصی معنوی جزو خواسته ها و علایق ذهنی شخص است و تابعی از ایده ها و گرایش ها و آرمان های خصوصی افراد.
• اغلب جنبه سری و محرمانه دارد، تا جایی که در زندگی اجتماعی ما این دو مساوی هم فرض می شوند. اگر چه حریم خصوصی معنوی الزاماً ممکن است محرمانه نباشد، دارای حدود و چارچوب معینی است که شخص آن را حریم خود می داند.
• افراد برای حفاظت از حریم خصوصی معنوی نیاز به توجیه ندارند، برخلاف حریم خصوصی مادی ، که توجیه قانونی و عرفی آن لازم است. در حریم خصوصی معنوی لازم نیست دیگران قانع یا برای آن توجیه شوند بلکه به صرف برخورد حدود آن باید توسط دیگران مراعات شود.
• محدوده حریم خصوصی معنوی تابعی از فرهنگ ، اخلاق عرف های متغیر اجتماعی است و در دوره های گوناگون زندگی و در نسل های مختلف، قرائت های گوناگونی از آن می شود و ممکن است یک شخص در طول زندگی خود با تغییراتی در مفهوم حریم خصوصی خود مواجه شود.
• حریم خصوصی معنوی اشخاص در مقابل قوای حاکم آسیب پذیر است، زیرا حمایت قانونی از آن کم است. به هیمن دلیل، همیشه حریم خصوصی معنوی هدف مقامات حاکمه قرار می گیرد.
از موارد فوق دو جنبه می توان برای حق بر حریم خصوصی استخراج کرد که عبارتند از:
1- حق افراد در آزاد بودن از مداخله دیگران در فعالیت هایشان، تا جایی که این فعالیت ها اسیبی به دیگران می رساند.
2- حق افراد در مورد داشتن مقداری اطلاعات در مورد خودشان، که برای دیگران قابل دسترسی نباشد.


مهرزاد ناظری فرد – کارشناس ارشد روان شناسی