گفت و گو با دکتر بهروز بیرشک درباره لذت از زندگی
احساس رضایت و لذت بردن از زندگی از عوامل مهم سلامت روانی است. چرا که اگر رضایت نداشتن از زندگی برای مدت طولانی ادامه یابد ، می تواند منجر به احساس خمودگی، افسردگی، بی تفاوتی ، بی انگیزشی و کاهش تماس و ارتباط شود . اما چه چیزی باعث می شود افراد از زندگی خود احساس لذت کنند و این احساس به چه عواملی وابسته است؟ مهم ترین موضوع اینکه چه کارهایی می توانیم برای افزایش لذت از زندگی انجام دهیم.
برای پاسخ به این سوالات با دکتر بهروز بیرشک ، روان شناس و عضو هیئت علمی انستیتو روان پزشکی تهران به گفت و گو نشستیم.
لذت بردن از زندگی به چه عواملی بستگی دارد؟ چرا برخی از افراد از زندگی شان لذت می برند و برخی دیگر این گونه نیستند؟
احساس لذت از زندگی دلایل گوناگونی دارد. در نگاه اول می توانیم خصوصیت شخصیتی افراد را مدنظر قرار دهیم. بعضی افراد به طور یفزیولوژیکی چنین هستند. این افراد از لحاظ روانی بسیار درون گرایند، منزوی اند و زندگی محدودی دارند و در یک لاک و قالب زندگی می کنند. طبیعتاً چنین افرادی کمتر از دیگران از زندگی خود لذت می برند.
اما دسته دیگری از افراد بدون چنین سابقه بیولوژیکی در پی بروز تغییراتی در زندگی شان دیگر از زندگی خود احساس لذت نمی کنند.
نداشتن رضایت از زندگی چه تاثیراتی بر انسان دارد؟
اگر افراد از زندگی خود لذت نبرند، به مرور زمان تبدیل به موجودات منزوی با تماس های محدود می شوند و رشد نمی کنند . آنها دیگر دوستان خوب ندارند، نمی توانند به علایق خود بپردازند و در زندگی خود، پوچی و خلا و نارضایتی احساس می کنند . کم کم از طرف خانواده نیز طرد و کنار گذاشته می شوند؛ چون معاشرت، مشارکت و هم فکری با انها سخت می شود. این افراد از لحاظ بدنی هم حرکت شان کند می شود و جسم و چهره شادابی ندارد.
گفته می شود که ماایرانی ها به طور کلی آدم های شادی نیستیم و در مقایسه با دیگر کشورهای نمره خوبی در زمینه شادی نداریم، چرا؟
در این زمینه بحث های گوناگونی وجود دارد. چندی پیش نقشه جهانی شادی و خوشی در زندگی منتشر شد . این نقشه وضعیت زندگی شاد را در کشورهای مختلف نشان می دهد. در این نقشه ایران جایگاه بالایی ندارد . جایگاه ایران در حد متوسط رو به پایین است . عوامل مختلفی در این میان موثر بوده اند؛ مانند جنبه های تاریخی، فرهنگی و اجتماعی . در خیلی از کشورها زمینه های شادی را به وجود می آورند. برنامه های جشن و گردهمایی ترتیب می دهند یا زمینه مشارکت جمعی را فراهم می کنند تا مردم در کنار یکدیگر احساس مفید بودن و تعلق خاطر داشته باشند و در یک شادی دسته جمعی حضور داشته باشند. این موضوع ارتباطی با ثروتمند بودن ندارد. در همان نقشه شادی دیده می شود در بعضی کشورهایی که چندان ثروتمند نیستند ، میزان شادی بیش از بعضی کشورهای ثروتمند است. در کشورهایی که از لحاظ شادی پیشرو ترند، قانون مداری و احساس امنیت بالاتر است و ویژگی های شخصی افراد در جامعه پذیرفته شده است. در کشور ما بعضی افراد به طور کلی شاد نیستند، جنبه های مثبت نگری شان کم است، به همه چیز دید انتقادی و جنبه های واکنشی دارند، خستگی مفرطی بر دوش خود احساس می کنند. این افراد، حتی در فرصت هایی مثل عید نوروز ، به جای این که از بودن در کنار اعضای خانواده، زیبایی طبیعت و دیدار دوستان و بستگان لذت ببرند. نگران خرید عید، نظافت منزل ، گرانی و خیلی چیزهای دیگر هستند و اصلا فرصتی برای ارامش و لذت بردن خود باقی نمی گذارند.
چه کارهایی می توانیم انجام دهیم تا احساس لذت از زندگی را درخودمان افزایش دهیم؟
در قدم اول، خیلی مهم است که در زندگی علاقه مان را بشناسیم . ما چه چیزهایی را دوست داریم؟ از انجام چه کارهایی لذت می بریم؟ توانایی مان در چه زمینه ای است؟ وقتی اینها را فهمیدیم و شناسایی کردیم، برای انجام آنها برنامه ریزی کنیم و طبق آن پیش برویم. به این ترتیب، احساس مفید بودن و توانمند بودن در ما تقویت می شود.
راهکار دیگر، تماس و معاشرت با آدم های موفق و خوش روحیه است. اگر همیشه با افراد غمیگن و افسرده در ارتباط باشیم، که مدام ابراز نارضایتی می کنند، طبیعتاً از آنها تاثیر می پذیریم و در ما هم همین احساس شکل می گیرد.
باید توجه کنیم در محیط خانواده چه فعالیت هایی می توانیم انجام دهیم که افراد در تماس مداوم با هم باشند، دیدگاه های مثبت تقویت شود و راهکارهای شاد زیستن و لذت بردن از زندگی اجرا شود.علاوه براین، احساس امنیت ، کم شدن دغدغه های زندگی شغلی، اقتصادی و معیشتی، کم شدن ارزشمندی در اجتماع، امیدواری به اینده باعث می شود، دید بهتر و مثبت تری به زندگی داشته باشیم و زا آن لذت ببریم.
ماهنامه سپیده دانایی، شماره 64
