تصویر مشترک از زندگی مشترک
اگر افراد در سن جوانی به فکر ازدواج بیفتند، به این معنا است که یک تحول شناختی در آنها به وجود آمده است، بر این اساس و اگر قرار باشد یک ارزیابی روان شناسانه از فرایند ازدواج داشته باشیم و مناسب یا نامناسب بودن دلایل ازدواج را مشخص کنیم، باید ببینیم تحول شناختی لازم به وجود آمده است یا نه، یافته های روان شناسی نشان می دهد که افراد در دوران نوجوانی نگرش خاصی به دنیا و پدیده ها دارند. نوجوانان ممکن است خیال باف باشند و آرزوهای بزرگی در سر بپرورانند. و واقع بین نبودن، از خصوصیات نوجوانان است و روان شناسان وجود این ویژگی را طبیعی می دانند، اما اگر همین ویژگی در جوانان وجود داشته باشد، دیگر طبیعی نیست و به عبارت دیگر اگر تحول شناختی در افراد اتفاق نیفتاده باشد، یعنی از نظر سطح درک و شناخت با دوره نوجوانی متفاوت نباشد و شرایط ازدواج را ندارند.
بنابراین دلیل مناسب ازدواج به وجود آمدن این تحول شناختی است، به این معنا که از مرحله رویاپردازی بیرون آمده و به واقع بینی رسیده باشند. از طرف دیگر، استقلال اقتصادی، شخصیتی، روانی و ... شرط لازم برای ازدواج است. این موارد را که بررسی کنیم، می بینیم افرادی که براساس عشق و باور به این موضوع که با ازدواج تمام مشکلات مانند فشارهای خانوادگی و اجتماعی و ... حل می شود به ازدواج تن می دهند، دلایل مناسبی برای ازدواج نداشته اند.
اگر از استقلال اقتصادی حرف می زنیم، منظور این نیست که افراد مرفه باشند یا حتی توانایی اداره یک زندگی مشترک را داشته باشند، که ذهنی است، یعنی از نظر ذهنی مستقل بودن در افراد نهادینه شده است و همینطور باعث می شود آنها در مواجه با شرایط سخت ابتکار عمل و تحمل داشته باشند. افراد قبل از ازدواج تصور درستی از زندگی مشترک ندارند. اگر اینطور باشد آنها وقتی در شرایط خاص قرار می گیرند، نمی توانند بر اوضاع مسلط شوند. مراجعات به کلینیک روان شناسی نشان می دهد برخی به میزانی عاشق دیگری هستند که حاضرند همه چیز را زیر پا بگذارند. اما همین که هنوز یک سال از زندگی مشترکشان نگذشته، اختلافات اساسی پیدا می کنند و حتی مواردی از ضرب و شتم در بین آنها به وجود می آید. واقعیت این است که آنها نتوانسته اند بر شرایط بعد از ازدواج کنترل پیدا کنند و شرایط پذیرش دیگری را نداشته اند.
در جامعهُ ما این باور وجود دارد که همه خودشان باید همه چیز را در مورد زندگی مشترک بدانند. منظور این است که مشورت با روان شناسان و مشاوران انجام نمی شود، این در حالی است که اگر روان شناسان دلایل را به عنوان نا مناسب ازدواج ذکر می کنند برای حرفشان مبنای علمی دارند روان شناسان وقتی می خواهند شرایط فرد برای ازدواج را بسنجند، به این واقعیت اذعان دارند که ازدواج فرایند پیچیده ای دارد، و دلایل درست و نادرست ازدواج بر هم تنیده اند و تشخیص آنها کار آسانی نیست گاهی شاهد هستیم که تصمیم گیری در مورد ازدواج براساس باورهای غلط انجام می شود اگر قرار باشد، نوعی تقسیم بندی در این زمینه ارائه دهیم باید بگوییم، برخی از افراد چون آموزش ندیده اند صرفاً به ازدواج فکر می کنند و می گویند همه مشکلات با ازدواج حل می شود. و برخی دیگر بر این باورند که عشق کافی است یا برای مثال؛ این باور وجود دارد که با تولد بچه مشکلات حل می شود باید گفت نا آگاهی، پیروی از الگوهای قدیمی اشتباه و فشارهای اجتماعی می تواند ازدواج های نامناسبی را بوجود بیاورد و افراد اگر می خواهند زندگی زناشویی خوبی داشته باشند باید آگاهانه انتخاب کنند و خود را از مشورت دیگران بی نیاز نبینند.
دکتر مریم اسماعیلی نسب / روان شناس
گرد آوری : مرکز مشاوره روان شناسی آرامیس
