آمیزه ای از عشق و عقل
آنچه به صورت کلاسیک در مشاوره های ازدواج لحاظ می شود، این است که یک رابطه تا قبل از ازدواج به چهار مرحله تقسیم می شود:
مرحله اول: انتخاب یک نفر از افراد در دسترس به عنوان کاندیدای ازدواج؛
مرحله دوم: اقدام به خود افشایی یا خود گشودگی، سخن گفتن از علایق و خواست ها برای طرف مقابل؛
مرحله سوم: چقدر دو نفر با یکدیگر همخوانی دارند؟
مرحله چهارم: آیا این رابطه می تواند ادامه پیدا کند یا نه؟
می توان گفت نامزدی در فرهنگ ما، این چهار مرحله را در خود دارد. نامزدی باید چند هدف عمده را برآورده کند: تعریف فرد از خود به عنوان همسر چیست؟ توقع از طرف مقابل به عنوان همسر چیست؟ تعریف طرف مقابل از همسر چیست؟ چقدر این توقعات و تعریف ها باهم همخوانی دارند؟
چگونگی شناخت بهتر
سؤالی که در این مرحله مطرح می شود، این است که چگونه می توان در این دوران فرد مقابل را شناخت. نکته اول اینکه به دو نفر در دوره نامزدی توصیه می شود که رابطه خود را در محیط ها و در مکان های عمومی تعریف کنند.
رفتار دو نفر در رابطه با بافت جامعه و در رابطه با افراد دیگر خود را نشان می دهد. حتما خانواده دو طرف نیز با یکدیگر رابطه داشته باشند و به عبارت ساده تر، یک بار سر سفره هم بنشینند. همچنین باید توجه داشت که دو مجموعه عامل در تصمیم نهایی دو نفر در نامزدی تأثیر گذارند:
مجموعه اول که به بافت زندگی افراد مرتبط است، عواملی مانند وضعیت خانوادگی، تحصیلی، اقتصادی، محل سکونت، اعتقادات دینی و مذهبی، باور های فردی و اجتماعی و عوامل اجتماعی و اقتصادی است.
مجموعه دوم، عواملی است که در تعامل دختر و پسر مشخص می شود. به عنوان نمونه، این که چقدر به یکدیگر احترام می گذارند، یا این که چقدر یکدیگر را درک می کنند و این درک متقابل را چقدر و چگونه به یکدیگر نشان می دهند.
آیا وقتی یکدیگر را می بینند، تعارضی در آنها زنده می شود؟ وقتی با هم هستند چقدر احساس می کنند که درونشان پر شده است و کسی که در کنارشان است، همان کسی است که دلشان می خواست. در این مورد باید به پارامتر هایی مانند جذابیت های فیزیکی، پشتکار و سخت کوشی و پاکدامنی توجه کرد.
عشق نیز از جمله مهم ترین عواملی است که در دوران نامزدی جلوه می کند و عاملی تعیین کننده در ازدواج است. اما هر عشقی نیز عشق واقعی و درستی نیست. عشق واقعی مانند مثلثی است که سه رأس دارد. یک رأس آن صمیمیت، رأس دیگر، تعهد و رأس سوم، اشتیاق و مقبولیت ظاهری دو نفر به یکدیگر است.
دو نفر در دوره نامزدی باید نسبت به هم احساس صمیمیت داشته باشند و شخص سومی در زندگی آنها وجود نداشته باشد. همچنین نسبت به ظاهر یکدیگر احساس مثبتی داشته باشند و به دیدن هم اشتیاق نشان دهند.
اشتباه
یکی از عمده ترین خطا های ازدواج این است که در دوره نامزدی و آشنایی اولیه هنوز طرف مقابل را خوب نشناخته و فکر کنیم که بعدا او را می شناسیم. لازم است که بدانیم با چه کسی و با چه شخصیتی عهد و پیمان ازدواج می بندیم، همسر هر فرد مهم ترین انتخابی است که او در زندگی انجام می دهد. فرد، خانواده خود و بافتی که در آن زاده می شود را انتخاب نمی کند اما در انتخاب همسر به عنوان مهم ترین انتخابی که در کل گستره زندگی اش تأثیر می گذارد، مختار است و باید درست انتخاب کند.
آئین گفت و گو
برای زوجی که نامزد هم هستند، صحبت کردن در مورد مسائل گوناگون، به جز گفت و گو در مورد اختلافات، لذت بخش خواهد بود.
ممکن است بتوانید بدون صحبت از موارد اختلافی، دوران نامزدی خوب و لذت بخشی را سپری کنید و وارد زندگی مشترک شوید، اما نمی توانید زمان زیادی از گفت و گو های بحث برانگیز فرار کنید. در واقع، ازدواج، اختلافات کوچکی را که در زمان آشنایی و نامزدی از آن سخن نمی گویید، برجسته و مشخص می کند. همین که هیجان اولیه عشق فروکش کند، این اختلافات به مشاجرات شدیدی تبدیل می شوند.
بنابراین پیشنهاد می شود قبل از ازدواج و در دوران نامزدی، درباره موارد زیر گفت و گو کنید:
• مهارت های رفع تعارض
• شغل
• مسائل مالی
• ارتباط با خانواده
• خود و خانواده همسر
• فرزند
• اعتقادات و باور های دینی و اخلاقی
اگر در مورد برخی از این موارد صحبت کرده یا می خواهید صحبت کنید، یک گام جلوتر از دیگران هستید. این گفت و گو ها می تواند تصمیم شما برای ازدواج را قطعی کند. اما از صحبت کردن درباره موضوعاتی که به آن حساس هستید، اجتناب نکنید. این همان زمانی است که شما با گفت و گو های دشوار مواجه می شوید. وقتی بر سر موضوعی اختلاف دارید ( تنها موضوعات مهم ) باید قادر باشید با یکدیگر گفت و گو کنید و ارتباطتان را ادامه دهید. از دوره نامزدی برای بررسی موارد مهم و مورد اختلاف که به نظرتان می رسد، استفاده کنید. یک برنامه آمادگی ازدواج می تواند به شما کمک کند تا این موارد را به طور کامل تری مورد توجه قرار دهید. ممکن است شما بر سر یک موضوع به بن بست برسید. توجه داشته باشید این به معنای آن نیست که شما برای هم مناسب نیستید، بلکه به این معنا است که باید مکث کنید و این موضوع را با احتیاط و دقت بیشتری بررسی کنید. شاید این نشانه نیاز شما به مشورت با یک روان شناس یا مشاور باشد.
دکتر عزت الله کرد میرزا
گرد آوری: مرکز مشاوره روان شناسی آرامیس
