آرامیس مشاور




چرا نباید کودکمان را لوس بار بیاوریم؟

ناز تو دیگه خریدار نداره
اگر تنها یک راه برای تربیت کودک وجود داشته باشد، بی شک آن راه «حفظ تعادل» است. همه ما آرزو داریم بچه های مودب، سالم و مستقلی تربیت کنیم ؛ پس چه عاملی موجب می شود که ناگهان خود را در مقابل بچه لوس، بدخلق، خودمحور، پرتوقع، و بی ملاحظه می بینیم؟
بعضی از پد و مادر ها تصور می کنند اگر به کودک توجه نشان دهند و ابراز محبت کنند، باعث لوس شدن او می شوند، در حالی که بچه ها به محبت نیاز دارند، درست همان طور که به آب و غذا و نیازمندند. محبت با لوس کردن تفاوت دارد . رابطه عاطفی سالم میان والدین و کودک، به روابط اجتماعی او در آینده شکل داده و در چگونگی اجتماعی شدن و کسب مهارت های اجتماعی تاثیر می گذارند. افرادی که در کودکی از محبت کافی بهره مند می شوند، هوش هیجانی بالایی داشته و می توانند در زندگی تصمیم های موثر بگیرند. اما چه عاقبتی در انتظار بچه های لوس است؟

نتایج لوس کردن فرزندان
• شکل گیری رفتارهای اعتیاد آور:
وقتی اسباب بازی های زیاد، هدایای متعدد و خوراکی های مورد علاقه کودک از بی حد و اندازه در اختیارش می گذاریم، به او یاد می دهیم معتاد شود! به این ترتیب ، او وقتی بزرگ می شود، به فعالیت هایی مانند ولخرجی برای پرکردن خلاء درونی اش معتاد است.
• بی اعتنایی به نیازهای دیگران
وقتی شما مدام تسلیم کودک می شوید و در حالی که نیازهای خودتان را ندیده گرفته اید، خواسته های او را برآورده می کنید، او یاد می گیرد که نادیده گرفتن نیازهای دیگران و آدمی لوس و پرتوقع بودن، مجاز است. وقتی به خود احترام نمی گذارید،به فرزندانتان می آموزید که افرادی بی اعتنا به دیگران بوده و حرمت نگه دار نباشید.
• ناتوانی در برقررای ارتباط
لوس کردن کودک نه تنها زندگی را برای دیگران نامطبوع می کند، بلکه خود او نیز در دوست یابی و عملکرد شادمانه در زندگی، مشکل پیدا می کند . ممکن است والدین یک بچه لوس همواره با او کنار بیایند ؛ اما بچه های دیگر چنین کاری نخواهند کرد. والدین به زودی متوجه خواهندشد که فرزندشان دوستی های کوتاه مدت با دیگران برقرار می کند و مرتباً به سراغ همبازی های دیگر می رود. این کودک در بزرگسالی نیز از توانایی برقراری ارتباط سالم ناتوان خواهد بود.
• ناتوانی از حل مشکلات
وقتی کودک لوسی بار می آورید. او عادت می کند که هر جا به مشکلی برخورد، به سراغ شما بیاید تا مسائل را برایش حل کنید. با این روش، او هیچ وقت یاد نمی گیرد که چطور از خودش مراقبت کند و چطور از پس مسائلی که با انها روبه رو می شود، برآید. توجه داشته باشید که شما همیشه نمی توانید همراه او باشید و همه چیز را برای او حل کنید. وقتی بزرگ شد، در محیط تحصیل، کار و در زندگی زناشویی اش فردی بی اراده و ناتوان خواهد بود که همیشه محتاج حمایت و کمک دیگران است.

پیشگیری از لوس شدن کودک
• موقعی که کودک به جای اینکه آرام بخوابد سر و صدا راه می اندازد ، موضوع لوس شدن او مطرح می شود.
شما او را بغل می کنید و راه می برید و گریه او موقتاً قطع می شود ، اما به محض اینکه او را سر جایش می گذارید، گریه اش شروع می شود. بعضی می گویند اگر او را در آغوش بگیرید ، اصطلاحاً بغلی می شود و لوس بار می آید . در اینجا باید کمی مراقب رفتارتان باشید ، وقتی کودکتان گریه نمی کند، او را در آغوش بگیرید و ببوسید به این ترتیب ، او مطمئن می شود که برای دریافت محبت شما مجبور نیست به گریه متوسل شود. وقتی کودک یک سالگی را پشت سر می گذارد، کم کم خود را شخصی کوچک با خواسته های مخصوص به خود می بیند و حال زمانی است که مادر کمی سخت گیر شود.

• تشویق و مواخذه چنانچه به موقع و با اصول درست اعمال شوند، می توانند از لوس شدن کودکان جلوگیری کنند.
در خانواده ای که کودک لوس تربیت می شود، اثری از روش های مواخذه مناسب دیده نمی شود. این نوع خانواده ها از لحاظ روان شناسی به خانواده های محبت کننده افراطی و یا آزاد گذرانده معروف اند. برای تربیت صحیح ، باید میزان ایستادگی و انعطاف خود را در برابر فرزندانمان را بررسی کنیم. بعضی از والدین پس از مقاومتی کوتاه، در مقابل تقاضاهای فرزند تسلیم می شوند و خواسته های کودک را به همان شکلی که او می خواهد برآورده می کنند. در این حالت، کودکانی باج گیر تربیت می شوند که یاد می گیرند با گریه و جار و جنجال به خواسته های خود دست یاند. برخی از والدین تصور می کنند که جدی و قاطع بودن به این معناست که پرخاشگر باشیم و با زور و خشونت مواردی را به کودک تحمیل کنیم. حال انکه در مقوله های تربیتی ، قاطع و جدی بودن به این معناست که از اصول پیروی کنیم و قوانینی برای فرزندانمان داشته باشیم ضمن اینکه وجود ثبات رفتار در والدین ضروری است. در مورد چیزهایی مثل ساعت خواب یا مسائل ایمنی، قاطعانه برخورد کنید. در مورد چیزهای کم اهمیت ، می توانید بچه را به حال خود بگذارید ، مثلا چه اشکالی دارد بگذراید بلوز قرمز را با شلوار سبز بپوشد؟

• توجه داشته باشید مواخذه کردن کودک بایستی در منزل و به طور خصوصی صورت گیرد
کودکان برای قضاوت دیگران راجع به خودشان اهمیت فراوانی قائل اند و چنانچه در حضور دیگران مورد توبیخ قرار گیرند، رنجیده خاطر می شوند و رفتارهای تلافی جویانه از آنها سر خوداهد زد.

• پدر و مادر متحدی باشید
شما و همسرتان در مورد موقعیت هایی که نیاز به قاطعیت یا نرمش دارد، باید مقررات واحدی داشته باشید. اگر یکی از والدین قاطع و دیگری بسیار مداراگر باشد، کودک در مورد آنچه می تواند داشته باشد و آنچه نمی تواند داشته باشد، بسیار گیج می شود و وقتی کمی بزرگ تر شود، برای به دست آوردن چیزی که می خواهد ، از یکی از والدین علیه دیگری سوء استفاده می کند.

• تنها برای موفقیت های واقعی شان تشویق شان کنید و به انها جایزه بدهید.
اگر برای هر چیز کوچکی از آنها تعریف و تمجید کنید، باعث می شود که همیشه نیازمند تحسین دائمی شما باشند. به آنها یاد بدهید ، مسئولیت شکست هایشان را بپذیرند و به تلاش شان ادامه دهند.

چگونه کودک لوس را اصلاح کنیم؟
آلبرت الیس، مبدع نظریه روان درمانی عقلانی – هیجانی معتقد است که ناراحتی ها و اضطراب های هر فرد زاییده افکار غیر عقلانی اوست. بنابراین او برای درمان اختلالات رفتاری پیشنهاد کرده است که باید از آموزش، استدلال و منطق و هدایت صریح و مستقیم حداکثر استفاده را به عمل آورد، تا بتوان افکار منطقی تر و عقلانی را جایگزین افکار غیر عقلانی کرد. برای اصلاح رفتار یک کودک لوس نیز می توان همین دیدگاه را به کار برد. شما می توانید روش های زیر را به کار بگیرید.
• به تدریج تغییر رویه دهید
اگر کودک شما قبلا رفتار لوسی داشته که می خواهید آنرا تغییر دهید، رویه ضد لوس کردن خودتان را به آرامی پیش ببرید که با او شوک وارد نشود.برای مثال، اگر بچه شما عادت دارد و قتی با هم به سوپرمارکت می روید، چند شکلات و آبنبات چوبی و بیسکویت بردارد، به مرور تعداد آبنبات هایی که اجازه می دهید بردارد، کم کنید تا زمانی که تنها اجازه داشته باشد یک شکلات یا آبنبات انتخاب کند.
• از تقویت مثبت استفاده کنید
قبل از اینکه با هم به میهمانی یا خرید بروید، به کودک بگویید:«می دانم که وقتی من و تو با هم خرید برویم، تو پسر خیلی خوبی خواهی بود.» و اگر واقعا رفتار خوبی داشت، او را تحسین کنید و پیش دوستان و فامیل طوری که به گوش خودش برسد، از او تعریف و تمجید کنید.
• با توضیح دادن، احساسات او را تصدیق کنید.
برای مثال، بگویید:« من احساسات تو را درک می کنم. سخت است نتوانی آنچه را دوست داری، به دست بیاوری، اما در خانواده ما جشن تولد و عید زمان هدیه گرفتن بچه هاست، پس باید تا آن موقع صبر کنی.»


مهرآفرین نیکپور، کارشناس ارشد روان شناسی بالینی