آرامیس مشاور




«هرگز» های پنج گانه والدین

پنج کاری که شما به عنوان پدر و مارد هرگز نباید انجام دهید
همه ما ایده هایی درباره رفتار با نوزادان و کودکانمان داریم. اما وظیفه والدین آموختن درباره شیوه های تربیت کودکان است. به همین دلیل است که شما احتمالا نمی دانید وقتی با مسئله پیچیده ای در تربیت فرزند مواجه می شوید، باید چه کار کنید.
یکی از مشکلات در تربیت کودک، غلبه باور عمومی بر یافته های تحقیقی روان شناسان در رفتار والدین است. والدین به این دلیل که سالیان سال اغلب مردم به یک مورد تربیتی در رفتار با کودک اعتقاد داشته اند ، خود را متعهد می دانند، در حالی که یافته های تحقیقی جدید روان شناسان ممکن است از بی اعتباری یا حتی پرهزینه بودن آن رفتار حکایت کند. یکی از این موارد، پنج کاری است که والدین در اغلب کشورها دنیا از آن به عنوان رفتارهای رایج در تربیت کودک استفاده می کنند؛ پنج موردی که اغلب روان شناسان به خصوص روانشناسان کودک بر انجام ندادن آنها تاکید کرده اند.

البته یادتان باشد برای اینکه رفتار شما خالی از این پنج مورد شود، به زمان نیاز دارید و البته این پنج مورد همه رفتارهایی نیست که شما انجام دهید. رفتارهای بسیار زیاد دیگری نیز در تربیت اغلب والدین وجود دارد که نیاز به اصلاح دارد، اما این پنج مورد مهم ترین آنهاست که بیشتر والدین از آنها استفاده می کنند.

می خواهی پیش من بخوابی ؟ هرگز
چند وقت پیش خبری اعلام شد که مادری که فرزند سه ساله اش را پیش خود خواباند، بر اثر افتادن روی کودک موجب خفگی او شد، این اتفاق وحشتناک است. اما توصیه اکید روانن شناسان برای اجازه ندادن به کودک برای خوابیدن پیش والدینش تنها به دلیل این پیامد ها نیست. دلایل روان شناختی و تربیتی بسیار زیادی نیز در این باره وجود دارد. یکی از مهم ترین این دلایل استقلال نیافتن کودک خواهد بود . البته یکی از مهم ترین موارد که باید مورد توجه قرار دهید، این است که منظور از این بچه ها ، کودکان بالای دو سال هستند. کودکان زیر دو سال باید در تختی کنار تخت والدین شان قرار دارد بخوابند تا درصورتی که خطری آنها را تهدید کرد، بتوانند سریع واکنش نشان دهند . بنابراین یادتان باشد که اگر فرزند بالاتر از دو سال شما تمایل به خوابیدن پیش شما را دارد، بعد از مدتی به تنها خوابیدن عادت خواهد کرد. فقط شما باید این مسئله را بخواهید.

مراحل مختلف غذا دادن به بچه ام را باید خودم انجام دهم؟ هرگز
دکتر مارتین سلیگمن ، روان شناس مشهور معاصر ، معتقد است غذا دادن به بچه ای که خودش می تواند غذا بخورد، تنها موجب درمانده شدن او و زود جا زدن و خستگی در برابر مشکلاتی می شود که در بزرگسالی تجربه می کند. این تنها ادعای روان شناسانه نیست و نتیجه تحقیقات زیاد این روان شناس بزرگ آمریکایی است. وقتی شما به کودکتان غذا می دهید ، به او این پیام را می دهید که خودش توان این کار را ندارد. برخی از والدین ادعا می کنند که اگر این کار را نکنند، فرزندشان غذا نمی خورد. پاسخ سلیگمن را بخوانیم:
«این فقط یک پیش بینی از رفتاری است که ما تنها گوشه ای از آن را دیده ایم. والدینی که معتقدند در صورتی که به بچه شان غذا دهند او غذا نمی خورد ، آیا تا به حال برای چند روز این کار را امتحان کرده اند؟ یا تنها در یک یا دو موقعیت که با این ادعای کودکشان مواجه شده اند، جا زده اند و دوباره خودشان وظیفه غذا دادن را به عهده گرفته اند؟»
سلیگمن می گوید: «در این رابطه باید کمی سخاوتمند باشید و نگران هدر رفتن غذا یا کثیف شدن میز یا فرش تان هم نباشید. این هزینه آموزش خودکنترلی به کودکان است»

آیا می توانیم از تلویزیون یا بازی های کامپیوتری به عنوان ابزاری برای ساکت کردن فرزندم استفاده کنم؟ هـرگز
وقتی پدر و مادری از شیطنت های کودک شان در خانه خسته می شوند، به دنبال یک بچه خفه کن می گردند. در سال های اخیر این بچه خفه کن، تماشای تلویزیون یا استفاده از بازی های کامپیوتری است. این واکنش در برابر شیطنت های کودک به هیچ عنوان درست نیست. وقتی مدام این اتفاق رخ می دهد ، کودکتان یاد می گیرد که هر وقت بخواهد تلویزیون تماشا کند یا بازی کند، باید شیطنت کند. بازی های کامپیوتری و تماشای تلویزیون که به این صورت انجام می گیرد نیز معمولاً از کنترل لازم خارج شده و مسائلی پیش می آید که روان شناسان به عنوان خطرات استفاده زیاد از این وسایل ذکر کرده اند.

آیا می توانم در تربیت فرزندم از دیگرانی که او می شناسد استفاده کنم؟ هـرگز
مادران و پدران بسیار زیادی وجود دارند که در موقع تربیت فرزندشان به او دائم یادآوری می کنند که مادر بزرگ یا پدربزرگ شان در تربیت آنها اعتقاد داشته که باید فلان کار را انجام داد یا اینکه عمو یا خاله او اعتقاد دارد که ما تو را زیادی لوس کرده ایم و از این قبیل اظهارنظرها. طبیعتاً با تکرار چنین نقل و قول هایی نه تنها به هدفتان که اصلاح رفتار کودک است نمی رسید ، بلکه او را نسبت به خودتان بی اعتماد می کنید، زیرا به او یادآوری می کنید که نمی توانید به صورتی مستقل رفتار کنید و او را هم نسبت به این افراد متنفر می کنید


محمد ملکی، کارشناس ارشد روان شناسی