آرامیس مشاور




شب های امتحان و بلای قرص های ریتالین مطلب ویژه

این مورد را ارزیابی کنید
(1 رای)
نوشته شده توسط  | منتشرشده در: مقالات عمومی

توکه نوشم نئی، 
ریتالین با نام علمی Methylphenidate ، اساساً دارویی وابستگی آور و اعتیاد آور است، که به صورت قانونی و با نسخه پزشک قابل تهیه است و تهیه آن از روش های دیگر در واقع غیر مجاز شمرده می شود. در سال های گذشته تهیه این دارو از طریق وزارت بهداشت امکان پذیر بود و مانند متادون با آن برخورد می شد. اما در حال حاضر به صورت تک نشخه ای در داروخانه ها به فروش می رسد و اخیراً نیز کارخانه های داخلی اقدام به تولید آن کرده ان و دیگر آن ضوابط شختگیرانه برای آن اعمال نمی شود.

این دارو دو کاربرد دارد. یکی برای درمان افسردگی های مقاوم به درمان که با داروهای معمولی و درمان های غیردارویی جواب نمی دهند. در این مورد مصرف دارو با احتیاط کامل همراه است و خود من در شانزده سال سابقه کاری بسیار به ندرت آن را تجویز کرده ام. کاربرد دیگر آن در گروهی از بچه های بیش فعال است که با مصرف دارو تمرکز شان افزایش می یابد. اما مصرف این قرص در این کودکان نیز ضوابطی دارد و برای همه کودکان بیش فعال توصیه نمی شود. حتا در مواقعی مانند تابستان یا تعطیلات عید مصرف قرص قطع می شود.
اما از نخستین روز ورود این دارو به بازار سوء استفاده توسط دانشجویان پزشکی صورت می گرفت. چرا که این دانشجویان در طول دوران تحصیل با خواص این دارو آشنا می شدند و از طرفی فشار و سنگینی درس و امتحان و کشیک، آنها را مستعد استفاده نادرست از آن می کرد. این استفاده به صورت موردی و گاه به گاه بود و اثرات و پیامدهای نامطلوبی دارد.
بطور کلی ریتالین، اگر مطابق دستور پزشک مصرف شود، برای افزایش تمرکز و کاهش خواب الودگی مفید است، اما تاثیری در کاهش اضطراب ندارد. حتا ممکن است اضطراب زا نیز باشد. عوارض کلی مصرف آن علاوه براعتیادآور بودن، تحریک روان پریشی است. به این روان پریشی، روان پریشی سمی گفته می شود. منظور از سم همان قرص هاست. عارضه دیگر، ایجاد سوءظن وحملات پرخاشگرانه است. دیده شده است، افراد با مصرف این قرص، حتا روی اعضای خانواده شان، چاقو کشیده اند.
نکته دیگر اینکه اگر کسی این قرص را به طور مرتب یا با فواصل کوتاه مصرف کند، به ان وابسته می شود و وقتی می خواهد آن را کنار بگذارد ، در صورتی که تحت نظر پزشک نباشد، ممکن است به افسردگی دچار شود. یکی از بیمارانم روزانه ده عدد قرص ریتالین مصرف می کرد و وقتی می خواست آن را کنار بگذارد ، دائماً خواب آلود و افسرده بود . در درمان او، روش کاهش تدریجی را در پیش گرفتم. تلاش شد با جایگزینی داروهای دیگر، قرص ها کاهش یابد. اما وقتی مصرف قرص ها به روزی شش عدد رسید، بیمار نتوانست ادامه دهد و درمان را قطع کرد. بعد از یک ماه ، مصرف قرص ها به پانزده عدد رسیده بود و دیگر باید بستری می شد.
در مورد دیگری ، برای درمان نوعی بیش فعالی در یک نوجوان، این قرص تجویز کردم که بعد از مدت کوتاهی (حدود یک ماه) بیمار دچار روان پریشی ناشی از قرص شد . به همین خاطر مصرف این قرص باید با احتیاط کامل و به ندرت باشد. اما اینکه گفته می شود برای افزایش تمرکز در موقع درس خواندن یا کار و فعالیت کاربرد دارد، بسیار خطرناک است. به نظر من ، باید منشاء و زمینه های اجتماعی اصلاح شود و نظارت جدی بر چنین موارد وجود داشته باشد. ضمن اینکه به نظر می رسد وجود فضای ناسالم رقابت ، باعث افزایش تمایل به مصرف این داروها می شود. وقتی دانش موز یا دانشجو برای قبولی در فلان رشته یا موفقیت در فلان آزمون تحت فشار بیش از حد باشد و شرایط رقابتی ناسالمی وجود داشته باشد، حتا اگر ریتالین را از دسترس دور کنیم ، به سراغ چیزهای خطرناک دیگری مثل شیشه خواهد رفت. بنابراین باید فضای رقابت تلطیف شود و نظارت جدی برعرضه و فروش داروهای این چنینی وجود داشته باشد.
عوارض کلی،مصزف ریتالین علاوه بر اعتیادآور بودن، تحریک روان پریشی است. به این روان پریشی، روان پریشی سمی گفته می شود. عرضه دیگر، ایجاد سوءظن و ملات پرخاشگرانه است . این دارو تاثیری بر کاهش اضطراب ندارد.


دکتر حسن رفیعی، رروان پزشک و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی

بازدید 2141 بار
آخرین ویرایش در شنبه, 17 خرداد 1393 ساعت 08:59

نظر دادن

جهت ارتباط بعدی با شما، خواهشمند است ایمیل صحیح وارد نمایید.
کلیه اطلاعات شما نزد ما محرمانه خواهد بود.
لطفا نظرات خود را به زبان فارسی تایپ کنید.